Info

Wat is De Vreedzame School?
De Vreedzame School werkt!
Kennismaking, invoering en aanmelding
Pedagogische visie
Ontstaansgeschiedenis
Publicaties
Partnerpagina
De Vreedzame Wijk

Pedagogische visie - Voorkomen van pesten

Voorkomen van pesten

Stelt u zich een school voor waar alle leerlingen, professionals en ouders zich veilig voelen. Waar leerlingen voor elkaar zorgen en weten hoe je elkaar kunt helpen, ook in lastige sociale situaties.

Baanbrekend onderzoek laat zien dat afgewezen worden door anderen wellicht hetzelfde effect heeft als echte, fysieke pijn. Een veilige en positieve schoolomgeving is dus van groot belang en het zorgt ervoor dat de betrokkenheid van kinderen op school toeneemt. Om dit te bereiken is er permanente aandacht nodig van leerkrachten op de onderlinge relaties en het welbevinden van de groep. Wat helpt dan? Het wekelijks bespreken hoe we met elkaar omgaan, helpen waar gewenst en overtuigd zijn van de effectiviteit van uw rol in dat groepsproces. Wat ook helpt bij het creëren van een veilig klimaat, is het stimuleren van leerlingen om een bijdrage aan het klimaat op school te leveren. Kinderen ontwikkelen zich positiever wanneer ze het gevoel hebben dat ze erbij horen en ertoe doen.
In vogelvlucht is dit hetgeen wat echt helpt om pesten te voorkomen. Het tegen gaan van pesten is een oproep om te werken aan een positieve en veilige groep. Dat is soms lastig. Daarom besteden we met De Vreedzame School impliciet en expliciet aandacht aan pesten.

Wat zegt de wet?

Mede ingegeven door een aantal ernstige pestincidenten zijn scholen bij wet verplicht om zorg te dragen voor sociale veiligheid op school. Scholen zijn vanaf augustus 2015 bij wet verplicht om zorg te dragen voor sociale veiligheid op school. Die verplichting behelst: het voeren van een sociaal veiligheidsbeleid, het aanwijzen en toerusten van een coördinator om pesten tegen te gaan en het jaarlijks monitoren van de sociale veiligheid.

De Vreedzame School en pesten

Bij het voorkomen en terugdringen van pesten blijkt vooral een schoolbrede aanpak goede resultaten op te leveren (conclusie NJI). De Vreedzame School is een integraal en schoolbreed programma gericht op het versterken van de sociale, emotionele en burgerschapscompetenties van de leerlingen. Daarnaast wordt er gewerkt aan een positief en veilig sociaal klimaat in klas en school en aan positieve relaties tussen leerlingen en tussen leerkracht en leerlingen. Daarmee is De Vreedzame School ook een preventief programma dat gedragsproblemen en pesten voorkomt. In het evaluatieonderzoek (Pauw, 2013) gaven leerkrachten en directies van scholen die werken met De Vreedzame School aan dat het programma een positieve invloed heeft op het gedrag van de leerlingen. Zij merken een afname van het aantal conflicten sinds de invoering van het programma. Ondanks deze preventieve werking is er soms behoefte aan meer. In dat kader is in 2014 de aparte publicatie 'Van gedragsregulering naar opvoeding'  (Pauw, 2014) verschenen over het voorkomen en aanpakken van ongewenst gedrag in De Vreedzame School.

Wat als er toch wordt gepest?

Ook op vreedzame scholen kan negatief gedrag als pesten en buitensluiten voorkomen. Soms zijn extra activiteiten nodig om tegenwicht te bieden tegen negatief en ongewenst gedrag. Als er meer nodig is, hanteert De Vreedzame School een aanpak van pesten die goed past bij de uitgangspunten: de Oplossingsgerichte Pestaanpak (OPA). Deze aanpak is ontleend van de No-Blame aanpak. Deze steungroepaanpak wordt bij de meeste anti-pest programma’s ingezet. De aanpak bestaat uit een aantal achtereenvolgende gesprekken tussen een leerkracht (of IB-er) en leerlingen. Eerst met de gepeste leerling alleen. Vervolgens met een zorgvuldig met de gepeste leerling, samengestelde groep leerlingen, inclusief de pester(s). Dit is de groep die voor verandering en steun gaat zorgen. Belangrijke elementen van de aanpak zijn: geen schuld, verwijten of straf, we moedigen empathie aan, we maken iedereen verantwoordelijk, het is positief en oplossingsgericht, en de pester krijgt de kans zijn of haar gedrag te veranderen.

Meer informatie

Is pesten op uw school een probleem? Neem contact met ons op, we vertellen graag uitgebreid over onze aanpak. 

Vermoedens van pesten in de groep? Bekijk de checklist pestsignalen

Lees ook: